EVRENSEL DİL ARAYIŞLARI ÜZERİNE

Psammetikos bir çobana, rasgele iki tane yeni doğmuş çocuk verdi; çocuklar ağıla konacak ve şöyle büyütülecekti: Kimse onların yanında ağzını açıp tek söz söylemeyecekte. Psammetikos'un böyle yapmasının ve bu emri vermesinin nedeni, çocukların ağızlarından çıkacak ilk sözü yakalamaktı . Çoban, çocuklara iki yıl bu şekilde baktıktan sonra, bir gün kapıyı açıp içeri girdiğinde, çocuklar ayaklarına atılıp ellerini uzatarak "bekos" dediler. Psammetikos Frigyalıların ekmeğe "bekos" dediklerini öğrendi. Böylece Mısırlılar Frigyalıların kendilerinden daha eski olduklarını kabul ettiler.

HERODOTOS, Herodot Tarihi, II, 1.

********


[II. Friedrich], hiç kimseyle hiçbir şey konuşmaksızın yetişen çocukların, ergenliğe vardıklarında hangi dili ve lehçeyi konuştuklarını sınamak istedi. Ve bu yüzden dadılarla sütannelere, bebeklere süt vermelerini ve onlarla konuşmamalarını emretti. Aslında, çocukların ilk dil olan İbraniceyi mi, Yunanca, Latince ya da Arapçayı mı, yoksa onları dünyaya getiren anne-babalarının dilini mi konuştuklarını bilmek istiyordu. Ancak çabaları sonuç vermedi, çünkü çocukların ya da bebeklerin hepsi ölüyordu.

SALIMBENE DA PARMA, Cronaca, No. 1664.

********

Eğer Tanrı Siz Yüce Efendimize bana tahsis etme lütfunu gösterdiğiniz 1200 gümüş sikkeyi sürekli bir gelire dönüştürme düşüncesini esinlerse, Ramon Llull gibi mutlu olacağım, belki de bunun karşılığında daha büyük bir hizmet sunarak... Çünkü benim buluşum aklın eksiksiz kullanımını içerir: Görüş ayrılıklarında bir yargıç, bir kavram yorumcusu, bir olasılıklar cetveli, deneyimler okyanusunda bize yol gösterecek bir pusula, bir nesneler envanteri, bir düşünceler çizelgesi, var olan şeyleri irdelemek için bir mikroskop, uzak olanlarını kestirmek için bir teleskop, genel bir Hesap, masum bir büyü, hayal ürünü olmayan bir Kabala, herkesin kendi dilinde okuyacağı bir yazı, hatta birkaç haftada öğrenilebilecek ve tüm dünyada yaygınlık kazanacak bir dildir. Ve bu dil, gittiği her yere gerçek dini götürecektir.

LEIBNIZ, Hannover Düküne Mektup, 1679.

*******

Sözcükler yalnızca şeylerin adları olduğuna göre, herkes konuşmak istediği konuları dile getirmesine yarayan şeyleri yanında taşısa çok daha rahat olurdu . En bilge ve bilgili kimselerden birçoğu, şeyler aracılığıyla meramını dile getirme şeklindeki bu yeni sistemi benimsemişlerdir; sistemin tek sakıncası, karmaşık ve farklı türden konulardan söz etmek gerektiğinde, insanın sırtında koca bir nesneler yükü taşımak zorunda olmasıdır, tabii ki iki güçlü hizmetkar tutabiliyorsa, sorun yok demektir . Buluşun bir başka büyük yararı, uygar milletlerin hepsinde anlaşılabilecek evrensel bir dil işlevi görebilecek olmasıdır . Böylece elçiler, yabancı hükümdarların ya da bakanların dilini bilmeksizin onlarla konuşabileceklerdir.

JONATHAN SWIFT, Gulliver'in Yolculukları, III, 5.

*******

Zaten, her söz bir fikir olduğundan, bir evrensel dilin zamanı gelecektir! Bu dil ruhtan ruha olacak, her şeyi içerecektir: Kokular, sesler, renkler

RIMBAUD, Paul Demeny'ye Mektup, 15 Mayıs 1871.